Przegl?d
Je?eli maj? Pa?stwo alergi? na ple??, Pa?stwa system immunologiczny reaguje nadmiernie, gdy wdychaj? Pa?stwo zarodniki ple?ni. Alergia na ple?? mo?e powodowa? kaszel, sw?dzenie oczu i inne objawy, które sprawiaj?, ?e s? Pa?stwo nieszcz??liwi. U niektórych osób alergia na ple?? jest powi?zana z astm?, a nara?enie na ni? powoduje ograniczenie oddychania i inne objawy ze strony dróg oddechowych.
Je?eli ma Pan alergi? na ple??, najlepsz? obron? jest zmniejszenie nara?enia na te rodzaje ple?ni, które wywo?uj? Pana reakcj?. Leki mog? pomóc utrzyma? reakcje alergiczne na ple?? pod kontrol?.
Symptomy
Alergia na ple?? powoduje te same oznaki i objawy, które wyst?puj? w innych rodzajach alergii górnych dróg oddechowych. Oznaki i objawy alergicznego nie?ytu nosa spowodowanego alergi? na ple?? mog? obejmowa?:
- Kichanie
- Katar lub duszno?? w nosie
- Kaszel i sp?ywanie wydzieliny po nosie
- Sw?dzenie oczu, nosa i gard?a
- Wodniste oczy
- Sucha, ?uszcz?ca si? skóra
Objawy alergii na ple?? s? ró?ne u ró?nych osób i wahaj? si? od ?agodnych do ci??kich. Mog? Pa?stwo mie? objawy przez ca?y rok lub objawy, które nasilaj? si? tylko w niektórych porach roku. Objawy mog? wyst?pi?, gdy pogoda jest wilgotna lub gdy przebywaj? Pa?stwo w pomieszczeniach zamkni?tych lub otwartych, w których wyst?puje du?e st??enie ple?ni.
Alergia na ple?? i astma
Je?eli ma Pan alergi? na ple?? i astm?, objawy astmy mog? by? wywo?ane przez kontakt z zarodnikami ple?ni. U niektórych osób nara?enie na pewne formy ple?ni mo?e wywo?a? ci??ki atak astmy. Oznaki i objawy astmy obejmuj?:
- Kaszel
- ?wiszcz?cy oddech
- Duszno??
- Ucisk w klatce piersiowej
Kiedy nale?y zg?osi? si? do lekarza
Je?eli ma Pan zatkany nos, kichanie, ?zawienie oczu, duszno?ci, ?wiszcz?cy oddech lub inne uci??liwe objawy, które si? utrzymuj?, nale?y zg?osi? si? do lekarza.
Przyczyny
Jak ka?da alergia, objawy alergii na ple?? s? wywo?ywane przez nadmiernie wra?liw? reakcj? systemu immunologicznego. Kiedy wdychaj? Pa?stwo drobne, unosz?ce si? w powietrzu zarodniki ple?ni, Pa?stwa organizm rozpoznaje je jako obcych naje?d?ców i wytwarza przeciwcia?a powoduj?ce alergi?, aby je zwalczy?.
Ekspozycja na zarodniki ple?ni mo?e wywo?a? reakcj? od razu, lub reakcja mo?e by? opó?niona.
Ró?ne rodzaje ple?ni s? powszechne w pomieszczeniach i na zewn?trz. Tylko niektóre rodzaje ple?ni wywo?uj? alergie. Bycie uczulonym na jeden rodzaj ple?ni nie oznacza, ?e b?dzie Pan uczulony na inny. Do najcz?stszych ple?ni powoduj?cych alergie nale?? alternaria, aspergillus, cladosporium i penicillium.
Czynniki ryzyka
Wiele czynników mo?e zwi?kszy? prawdopodobie?stwo wyst?pienia u Pa?stwa alergii na ple?? lub pogorszy? objawy alergii na ple??, w tym:
- Wyst?powanie alergii w rodzinie. Je?li alergie i astma wyst?puj? w Pana rodzinie, jest bardziej prawdopodobne, ?e rozwinie si? u Pana alergia na ple??.
- Praca w zawodzie, który nara?a Pa?stwa na dzia?anie ple?ni. Zawody, w których nara?enie na ple?? mo?e by? wysokie, to rolnictwo, mleczarstwo, wyr?b lasów, piekarstwo, stolarstwo, szklarnie, winiarstwo i naprawa mebli.
- Mieszkanie w domu o wysokiej wilgotno?ci. Wilgotno?? w pomieszczeniach powy?ej 50% mo?e spowodowa? wzrost ple?ni w Pa?stwa domu.
Ple?? mo?e rosn?? praktycznie wsz?dzie, je?eli warunki s? odpowiednie – w piwnicach, za ?cianami w szkielecie, na fugach pokrytych myd?em i innych wilgotnych powierzchniach, w poduszkach dywanowych i w samym dywanie. Nara?enie na wysoki poziom ple?ni w gospodarstwie domowym mo?e wywo?a? objawy alergii na ple??.
- Praca lub mieszkanie w budynku, który zosta? nara?ony na nadmiar wilgoci. Przyk?adem mog? by? przeciekaj?ce rury, woda przeciekaj?ca podczas ulew i szkody powodziowe. Prawie ka?dy budynek w pewnym momencie ma jaki? rodzaj nadmiernej wilgoci, która mo?e sprzyja? rozwojowi ple?ni.
- Mieszkanie w domu z kiepsk? wentylacj?. Szczelne uszczelnienia okien i drzwi mog? uwi?zi? wilgo? w pomieszczeniach i uniemo?liwi? prawid?ow? wentylacj?, tworz?c idealne warunki do rozwoju ple?ni. Wilgotne pomieszczenia – takie jak ?azienki, kuchnie i piwnice – s? najbardziej nara?one.
Powik?ania
Wi?kszo?? reakcji alergicznych na ple?? obejmuje objawy typu kataru siennego, które mog? by? uci??liwe, ale nie s? powa?ne. Jednak?e, niektóre stany alergiczne spowodowane przez ple?? s? bardziej powa?ne. Nale?? do nich:
- Astma wywo?ana przez ple??. U osób uczulonych na ple??, wdychanie zarodników mo?e wywo?a? zaostrzenie astmy. Je?eli ma Pan alergi? na ple?? i astm?, prosz? si? upewni?, ?e ma Pan plan awaryjny na wypadek silnego ataku astmy.
- Alergiczne grzybicze zapalenie zatok. Wynika z reakcji zapalnej na grzyby w zatokach.
- Alergiczna aspergiloza oskrzelowo-p?ucna. Ta reakcja na grzyby w p?ucach mo?e wyst?pi? u osób z astm? lub mukowiscydoz?.
- Zapalenie p?uc z nadwra?liwo?ci. Ten rzadki stan wyst?puje, gdy nara?enie na cz?steczki unosz?ce si? w powietrzu, takie jak zarodniki ple?ni, powoduje zapalenie p?uc. Mo?e by? wywo?ane przez nara?enie na py? powoduj?cy alergi? w pracy.
Inne problemy spowodowane przez ple??
Oprócz alergenów, ple?? mo?e stwarza? inne zagro?enia dla zdrowia wra?liwych osób. Na przyk?ad, ple?? mo?e powodowa? infekcje skóry lub b?on ?luzowych. Generalnie jednak ple?? nie powoduje infekcji ogólnoustrojowych, z wyj?tkiem osób z os?abionym uk?adem odporno?ciowym, jak np. osoby z HIV/AIDS lub przyjmuj?ce leki immunosupresyjne.
Zapobieganie
Aby ograniczy? rozwój ple?ni w Pa?stwa domu, prosz? wzi?? pod uwag? nast?puj?ce wskazówki:
- Prosz?wyeliminowa? ?ród?a wilgoci w piwnicach, takie jak przecieki rur lub przesi?kanie wód gruntowych.
- Prosz?zastosowa? osuszacz powietrza w ka?dym pomieszczeniu w domu, które wydziela zapach st?chlizny lub wilgoci. Prosz? utrzymywa? poziom wilgotno?ci poni?ej 50%. Prosz? pami?ta? o regularnym czyszczeniu wiaderka i w??ownicy kondensacyjnej.
- Prosz?u?ywa? klimatyz atora i rozwa?y? zainstalowanie centralnej klimatyzacji z wysokowydajnym filtrem powietrza (HEPA). Filtr HEPA mo?e wy?apa? zarodniki ple?ni z powietrza zewn?trznego, zanim zostan? one rozprowadzone wewn?trz Pa?stwa domu.
- Prosz? regularniewymienia? filtry w piecach i klimatyzatorach. Prosz? zleci? kontrol? kana?ów grzewczych i, je?li to konieczne, ich czyszczenie.
- Prosz? si?upewni?, ?e wszystkie ?azienki s? prawid?owo wentylowane, a podczas k?pieli pod prysznicem lub w wannie i zaraz po niej nale?y uruchomi? wentylator, aby osuszy? powietrze. Je?eli nie maj? Pa?stwo wentylatora, prosz? otworzy? okno lub drzwi podczas brania prysznica lub k?pieli.
- Prosz? nie wyk?adzinowa? ?azienek i piwnic.
- Wspiera? odp?yw wód gruntowych z dala od domu poprzez usuwanie li?ci i ro?linno?ci wokó? fundamentów i cz?ste czyszczenie rynien deszczowych. Prosz? zwróci? uwag? na to, aby ziemia by?a nachylona z dala od fundamentów.
- Utrzymywa? w czysto?ci i sucho?ci pojemniki na ro?liny organiczne, takie jak te wykonane ze s?omy, wikliny lub konopi.
- Stare ksi??ki i gazety prosz? wyrzuci? lub podda? recyklingowi. Pozostawione w wilgotnych miejscach, jak np. piwnice, mog? szybko sple?nie?.
Diagnoza
Pozytywna reakcja na test alergiczny
Ma?y obszar obrz?ku z otaczaj?cym zaczerwienieniem jest typowy dla pozytywnego testu skórnego na alergi?.
Oprócz uwzgl?dnienia Pa?stwa oznak i objawów, lekarz mo?e przeprowadzi? badanie fizykalne, aby zidentyfikowa? lub wykluczy? inne problemy medyczne. Testy stosowane w celu rozpoznania alergii obejmuj?:
- Test skórny. Ten test wykorzystuje rozcie?czone ilo?ci powszechnych lub podejrzanych alergenów, takich jak ple?nie wyst?puj?ce w okolicy. Podczas testu, substancje te s? nak?adane na skór? ramienia lub pleców za pomoc? male?kich nak?u?. Je?li jest Pan uczulony, w miejscu testu na skórze pojawia si? wypuk?y guzek (ul).
- Badanie krwi. Badanie krwi, czasami nazywane testem radioalergicznym, mo?e zmierzy? reakcj? Pa?stwa systemu odporno?ciowego na ple?? poprzez pomiar ilo?ci pewnych przeciwcia? w Pa?stwa krwiobiegu, znanych jako przeciwcia?a immunoglobuliny E (IgE). Próbka krwi jest wysy?ana do laboratorium medycznego, gdzie mo?e by? zbadana pod k?tem wra?liwo?ci na okre?lone rodzaje ple?ni.
Leczenie
Najlepszym sposobem radzenia sobie z alergi? jest unikanie nara?enia na czynniki wyzwalaj?ce. Jednak?e, ple?nie s? powszechne i nie mo?na ich ca?kowicie unika?.
Chocia? nie ma pewnego sposobu na wyleczenie alergicznego nie?ytu nosa spowodowanego alergi? na ple??, szereg leków mo?e z?agodzi? objawy. Nale?? do nich:
- Kortykosteroidy donosowe. Te spraye do nosa pomagaj? w zapobieganiu i leczeniu stanów zapalnych spowodowanych alergi? na ple?? w górnych drogach oddechowych. Dla wielu osób s? to najskuteczniejsze leki na alergi? i cz?sto s? to pierwsze przepisywane leki.
Przyk?ady obejmuj? ciclesonide (Omnaris, Zetonna), fluticasone (Flonase Allergy Relief, Xhance), mometasone (Nasonex), triamcinolone i budesonide (Rhinocort). Krwawienie z nosa i sucho?? nosa s? najcz?stszymi skutkami ubocznymi tych leków, które s? generalnie bezpieczne przy d?ugotrwa?ym stosowaniu.
- Leki przeciwhistaminowe. Te leki mog? pomóc przy sw?dzeniu, kichaniu i katarze. Dzia?aj? one poprzez blokowanie histaminy, zapalnej substancji chemicznej uwalnianej przez Pa?stwa system immunologiczny podczas reakcji alergicznej.
Leki przeciwhistaminowe dost?pne bez recepty to loratadyna (Alavert, Claritin), feksofenadyna (Allegra Allergy) i cetyryzyna (Zyrtec Allergy). Powoduj? one niewielk? lub ?adn? senno?? lub sucho?? w ustach.
Aerozole do nosa azelastyna (Astelin, Astepro) i olopatadyna (Patanase) s? dost?pne na recept?. Skutki uboczne aerozoli do nosa mog? obejmowa? gorzki smak w ustach i sucho?? w nosie.
- Doustne ?rodki udro?niaj?ce. Doustne leki przeciwgrypowe, takie jak Sudafed 12 Hour i Drixoral Cold and Allergy, mog? podnosi? ci?nienie krwi, dlatego prosz? ich unika?, je?eli maj? Pa?stwo wysokie ci?nienie krwi (nadci?nienie). Inne mo?liwe skutki uboczne to bezsenno??, utrata apetytu, bicie serca (palpitacje), l?k i niepokój.
- Rozpylacze do nosa. Nale?? do nich oksymetazolina (Afrin, inne). Prosz? nie stosowa? tych leków d?u?ej ni? przez trzy lub cztery dni, poniewa? mog? one spowodowa?, ?e po zaprzestaniu ich stosowania przekrwienie powróci z gorszymi objawami. Inne mo?liwe skutki uboczne to bóle g?owy, bezsenno?? i nerwowo??.
- Montelukast. Montelukast (Singulair) jest tabletk?, która blokuje dzia?anie leukotrienów – substancji chemicznych uk?adu odporno?ciowego, które powoduj? objawy alergii, takie jak nadmiar ?luzu. Jednak?e wzrastaj? obawy o skutki uboczne, do których nale?? l?k, bezsenno??, depresja i my?li samobójcze. Ameryka?ska Agencja ds. ?ywno?ci i Leków umie?ci?a ostatnio na opakowaniu ostrze?enie o stosowaniu leku.
Podobnie jak leki przeciwhistaminowe, lek ten nie jest tak skuteczny jak wziewne kortykosteroidy. Stosuje si? go, gdy nie mo?na tolerowa? aerozoli do nosa lub gdy wyst?puje ?agodna astma.
Inne sposoby leczenia alergii na ple?? obejmuj?:
- Immunoterapia. Ta metoda leczenia – seria zastrzyków alergicznych – mo?e by? bardzo skuteczna w przypadku niektórych alergii, takich jak katar sienny. Zastrzyki alergiczne s? stosowane tylko w przypadku niektórych rodzajów alergii na ple??.
- P?ukanie nosa. Aby pomóc w dra?ni?cych objawach nosowych, Pa?stwa lekarz mo?e zaleci? codzienne p?ukanie nosa s?on? wod?. Do p?ukania nosa nale?y u?ywa? specjalnie do tego przeznaczonej butelki z wyciskark?, jak np. w zestawach do soli fizjologicznej (Sinus Rinse, inne), strzykawki lub dzbanka neti. Ten domowy ?rodek, zwany p?ukaniem nosa, mo?e pomóc w utrzymaniu nosa wolnym od substancji dra?ni?cych.
Do przygotowania roztworu do irygacji prosz? u?ywa? wody destylowanej, sterylnej, uprzednio przegotowanej i ostudzonej lub przefiltrowanej przez filtr o absolutnej wielko?ci porów 1 mikron lub mniej. Prosz? pami?ta?, aby po ka?dym u?yciu wyp?uka? urz?dzenie do irygacji podobn? destylowan?, steryln?, uprzednio przegotowan? i ostudzon? lub przefiltrowan? wod? i pozostawi? otwarte do wyschni?cia na powietrzu.
Styl ?ycia i domowe ?rodki zaradcze
Aby utrzyma? objawy alergii na ple?? na dystans, prosz? podj?? nast?puj?ce ?rodki:
- Prosz?spa? przy zamkni?tych oknach, aby nie dopu?ci? do powstania ple?ni na zewn?trz. Koncentracja unosz?cych si? w powietrzu zarodników ple?ni jest najwi?ksza w nocy, kiedy jest ch?odno i wilgotno.
- Prosz? utrzymywa? wilgotno?? w pomieszczeniach poni?ej 50% i usuwa? ewentualne szkody spowodowane wilgoci? lub wod? w domu. Mog? Pa?stwo zmierzy? wilgotno?? wzgl?dn? za pomoc? ma?ego wilgotno?ciomierza, dost?pnego w wielu sklepach z narz?dziami.
- Prosz?zak?ada? mask? przeciw py?ow? na nos i usta, aby nie dopu?ci? zarodników ple?ni, je?eli musz? Pa?stwo grabi? li?cie, kosi? traw? lub pracowa? przy kompo?cie.
- Prosz?unika? wychodzenia na zewn?trz w okre?lonych por ach, jak np. bezpo?rednio po burzy, przy mglistej lub wilgotnej pogodzie, lub gdy opublikowana liczba ple?ni jest wysoka.
Przygotowanie si? do wizyty
Wiele osób jest diagnozowanych i leczonych z powodu alergii przez swoich lekarzy pierwszego kontaktu. Jednak w zale?no?ci od stopnia nasilenia alergii, lekarz pierwszego kontaktu mo?e skierowa? Pa?stwa do lekarza, który specjalizuje si? w leczeniu alergii.
Oto kilka informacji, które pomog? Pa?stwu przygotowa? si? do wizyty.
Co mog? Pa?stwo zrobi?
- Podczas umawiania si? na wizyt? prosz?zapyta?, czy istniej? jakie? ograniczenia przed wizyt?. Na przyk?ad, je?eli maj? Pa?stwo testy alergiczne, lekarz prawdopodobnie b?dzie chcia?, aby na kilka dni przed testem zaprzestali Pa?stwo przyjmowania leków alergicznych.
- Prosz?zapisa? swoje objawy, jak równie? gdzie Pan by? i co Pan robi?, kiedy objawy si? zacz??y.
- Prosz?wymieni? wszystkie leki, witaminy lub inne suplementy, które Pa?stwo przyjmuj?, ??cznie z dawkami.
- Prosz? zapisa?pytania do lekarza.
W przypadku alergii na ple??, niektóre pytania, które mog? Pa?stwo zada? to:
- Co wed?ug Pana jest przyczyn? tych objawów?
- Czy s? dost?pne testy, które mog? potwierdzi? konkretn? alergi?? Czy musz? si? przygotowa? do tych bada??
- Jak mog? leczy? alergi? na ple???
- Jakich skutków ubocznych mog? si? spodziewa? po lekach na alergi??
- Jak mog? pozby? si? ple?ni z mojego domu?
- Mam inne schorzenia. Jak najlepiej radzi? sobie z tymi schorzeniami razem?
- Czy posiada Pan broszury lub inne materia?y drukowane, które mog? otrzyma?? Jakie strony internetowe Pan poleca?
Czego nale?y oczekiwa? od lekarza
Lekarz prawdopodobnie b?dzie zadawa? Panu pytania, takie jak:
- Jakie dok?adnie s? Pani objawy?
- Co wydaje si? wywo?ywa? objawy lub je pogarsza??
- Czy objawy nasilaj? si? w okre?lonych porach roku lub w okre?lonych porach dnia?
- Czy objawy nasilaj? si?, gdy przebywa Pan w okre?lonych miejscach, np. na zewn?trz lub w piwnicy?
- Jakie inne problemy zdrowotne Pan ma?
- Czy inni cz?onkowie Pana rodziny maj? alergie? Jakiego rodzaju?
- Czy w pracy s? Pa?stwo nara?eni na ple??, kurz, opary lub chemikalia?
- Czy wiedz? Pa?stwo, czy maj? Pa?stwo ple?? w domu?
Co mog? Pa?stwo robi? w mi?dzyczasie
Podczas oczekiwania na wizyt? u lekarza, istnieje wiele leków alergicznych dost?pnych bez recepty, które mog? z?agodzi? objawy.
Je?eli maj? Pa?stwo widoczn? ple?? w domu, prosz? zleci? komu?, kto nie jest uczulony na ple??, wyczyszczenie tego miejsca za pomoc? roztworu 1 fili?anki (250 ml) wybielacza na 1 galon (3,8 litra) wody lub dost?pnego w handlu ?rodka do czyszczenia ple?ni. Je?eli musz? Pa?stwo sami usuwa? ple??, prosz? pami?ta? o za?o?eniu d?ugich gumowych r?kawic, okularów ochronnych i maski, aby ograniczy? nara?enie na ple??.
Dodaj komentarz